Volgens het juridisch woordenboek zijn er twee soorten rechtsbevoegdheden: natuurlijke en kunstmatige. Een natuurlijk persoon is een individueel mens, van vlees en bloed. Een kunstmatig persoon is een rechtspersoon die bij wet is opgericht, zoals een bedrijf. Kunstmatige personen worden ook wel fictieve personen genoemd.
Inhoudsopgave
De verschillen tussen een rechtspersoon en een natuurlijk persoon op een rijtje
Een natuurlijk persoon is een mens zoals jij en ik, met van nature rechten en plichten volgens de wet. Een rechtspersoon is een entiteit die wettelijk is erkend door de overheid en waaraan bepaalde rechten en plichten zijn toegekend. Het belangrijkste verschil tussen een natuurlijke persoon en een rechtspersoon is dat een natuurlijke persoon een fysiek bestaan heeft en een rechtspersoon niet. Een natuurlijk persoon heeft een lichaam dat ruimte inneemt en kan worden gezien, aangeraakt of gehoord. Een rechtspersoon heeft geen fysiek lichaam, maar bestaat alleen in de ogen van de wet.
Een natuurlijk persoon heeft ook een geest die kan denken, voelen en redeneren. Een rechtspersoon heeft deze mogelijkheden niet; in plaats daarvan handelt het via vertegenwoordigers die namens hem beslissingen nemen.
Natuurlijke personen worden geboren en verwerven hun staatsburgerschap van hun ouders. Rechtspersonen worden door mensen gecreëerd door middel van oprichting of een ander middel van erkenning door de staat.
Rechtsvormen en rechtspersonen
Een rechtspersoon is een juridische entiteit die wettelijke rechten heeft gekregen van de overheid. Een rechtsvorm is een document dat de regels en voorschriften voor een bedrijf schetst. Rechtsvormen worden gebruikt om een rechtspersoon te creëren. Maar niet elke rechtsvorm kan een rechtspersoon creëren.
Er is een duidelijk onderscheid in de rechtsvormen die wel rechtsaansprakelijkheid hebben en welke niet. De naamloze vennootschap (nv), de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (bv), de onderlinge waarborgmaatschappij, de coöperatie, de stichting of vereniging (ook wel de privaatrechtelijke rechtspersonen genoemd).
Bij de oprichting van één van de privaatrechtelijke rechtspersonen bij de Kamer van Koophandel (KvK) wordt er door de notaris een akte opgesteld. Waarbij er in de statuten bepaalde rechten en verplichtingen worden vastgesteld voor de rechtspersoonlijkheid. De eenmanszaak, vennootschap onder firma (vof), maatschap en commanditaire vennootschap zijn allemaal rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid. Bij deze rechtsvormen bestaat het bedrijf uit één of meerdere natuurlijke personen.
Voordelen rechtsvorm als natuurlijk persoon
Bedrijven zonder rechtspersoonlijkheid worden dus geëxploiteerd door één of meerdere natuurlijke personen. Wat betekent dat het bedrijf geen afzonderlijke juridische identiteit heeft van de eigenaar(en). Het grote voordeel van deze type rechtsvormen is dat het eenvoudiger is op te zetten en te onderhouden. Er zijn minder ingewikkelde regels of voorschriften die moeten worden gevolgd en de eigenaren hebben volledige controle over alle aspecten van het bedrijf. Dit biedt flexibiliteit en vrijheid die niet beschikbaar zijn bij rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid.
Nadelen handelen zonder rechtspersoonlijkheid
Natuurlijke personen handelen voor hun onderneming maar namens zichzelf. Ze zijn dan ook zelf aansprakelijk voor alle bindende afspraken die ze maken. Bij deze rechtsvormen wordt er geen onderscheid gemaakt tussen privé en zakelijk vermogen. Zo is de eigenaar of bestuurder persoonlijk aansprakelijk voor eventuele schulden en verplichtingen. Wanneer er een conflict is met een schuldeiser ben je dus als aandeelhouder / vennoot / eigenaar / bestuurder hoofdelijk aansprakelijk met persoonlijke bezittingen.
Conclusie
Het grootste verschil tussen een natuurlijk persoon en een rechtspersoon is dat een natuurlijk persoon wordt geboren door de natuur en een rechtspersoon door de wet. Rechtspersoonlijkheid hangt samen met welke rechtsvorm een bedrijf wordt ingeschreven bij de KvK. Sommige rechtsvormen zijn net als een natuurlijk persoon, wat voor een bedrijf of onderneming eenvoud, controle en flexibiliteit betekent. Maar als natuurlijk persoon ben je wel privé aansprakelijk voor je eigen vermogen, wat grote risico’s met zich mee kan brengen. Overweeg daarom goed welke rechtsvorm het beste geschikt is voor uw doel en bedrijf.